شما میتوانید از استرس روزمره خود کم کنید، حافظه تان را تقویت کنید، از آلزایمر جلوگیری کنید و از حضور در لحظه حال لذت بیشتری ببرید. بهشرط اینکه بتوانید روش درستی را برای مدیتیشن کردن خود انتخاب کنید. در این مقاله به سراغ 5 نوع از انواع مدیتیشن یا مراقبه خواهیم رفت و یاد خواهیم گرفت شیوه انجام هر یک از اینها به چه شکل است، تا بتوانید با استفاده از آن، در زندگی روزمره متمرکزتر و بر احساساتتان آگاهتر باشید
منظور از مدیتیشن چیست؟
مدیتیشن یک تمرین ذهنی و بدنی است که فرد توجه خود را به درون میدهد تا از نهایت آرامش و تمرکز درونی بهرهمند شود.
چرا باید مدیتیشن کنیم؟
بدون شک شما هم تجربه غرقشدن در افکار و پریشانفکری را داشتهاید و حداقل یکبار احساس استرس بیش از اندازه را تجربه کردهاید. در این شرایط چه تصمیمی میگیرید؟ آیا اجازه میدهید افکار باعث ایجاد حال بد درون شما شوند یا تلاش میکنید بر روی آنها مسلط شوید؟ همین که بدانیم مدیتیشن توانایی تسلط بر افکار را در ما افزایش خواهد داد، بهاندازه کافی از مزیتهای خوب مدیتیشن محسوب میشود؛ اما میتوانید در مقاله زیر هم با 7 مزیت مدیتیشن آشنا شوید
چطور مدیتیشن کنیم؟
میتوانید از روشهای متعددی برای مدیتیشن کردن استفاده کنید؛ اما در این مقاله میخواهم به چند روش خاص و البته تأثیرگذار برای انجام مدیتیشن اشاره کنم تا نهایت لذت و آرامش را در هنگام مراقبه کردن و یا مدیتیشن تجربه کنید
1 مدیتیشن با شمع از آرامترین انواع مدیتیشن:
دیدن شمع در مکانهای مقدس، سالنهای ماساژ و رستورانها، نشانه از منتقلکردن احساس آرامش در افراد است. این که دوست داریم به شمع نگاه کنیم و یا در هنگام آرامش از آن استفاده کنیم از امروز و دیروز نیست و ازآنجاکه، بقا و زندگی اجداد ما ارتباط مستقیمی با آتش و نور داشته است هم دلیلی بر ایجاد این حس خواهد شد. شما میتوانید به روش زیر، مدیتیشن با شمع را انجام دهید:
- مکانی آرام را برای مدیتیشن خود انتخاب کنید
- میتوانید بر روی یک صندلی و یا روی زمین بنشینید
- شمع را در مقابل چشم خود قرار دهید (توجه داشته باشید، شمع نه آنقدر پایین باشد که سرتان را به پایین بیاورید و نه آنقدر بالا که از گردن درد بیخیال شمع شوید)
- میتوانید شمع را بر روی یک میز و یا وسیلهای که خودتان دوست دارید قرار دهید( خیلی ها به اشتباه شمع را در دستان خود میگیرند)
- نور محیط را به حداقل برسانید و شمع خود را روشن کنید
- با تمام تمرکز به شمع نگاه کنید و از نگاهکردن به هر نقطه دیگر بپرهیزید همچنین در این مرحله باید بدون قضاوتکردن، تنها به شمع و شعله آن فکر و تمرکز کنید
نکته مهم در مورد مدیتیشن با شمع:
همانطور که متوجه شدید مدیتیشن با شمع، یکی از انواع مدیتیشن بهحساب میآید؛ اما بهتر است توجه داشته باشید، در ابتدا ذهن شما سرگردان و چشمهایتان از اینکه بر یک نقطه خاص توجه کند خسته خواهد شد. اما از شما میخواهم در انجام این تمرین صبور باشید چرا که پس از چند روز به این تمرین را عادت خواهید کرد
2 مدیتیشن گذر از افکار:
یکی دیگر از انواع مدیتیشن «گذر از افکار» است. برخی میگویند دو میلیون و بعضی معتقد هستند صدها هزار فکر در طول روز از ذهن میگذرد. صرفنظر از اینکه کدام یک از این ادعاها درست است و کدام یک غلط، میخواهیم در این روش، بیتفاوت بودن به افکار را تمرین کنیم و بپذیریم آنها فقط یک فکر هستند و باید از کنار شان گذر کرد تا یک فکر ساده نتواند روزمان را خراب و ما را در چرخة معیوب خود گرفتار کند
- در مکانی آرام بر روی صندلی و یا زمین بنشینید
- با نفسی عمیق شروع کنید و چشمان خودتان را ببندید
- تکتک افکارتان را ببینید و از کنار آنها عبور کنید
- به یاد داشته باشید، قرار نیست به افکار چسب زده شویم و فقط قرار است آنها را مشاهده کنیم و بدون قضاوت از کنار آنها عبور کنیم
- همچنین میتوانید افکارتان را مانند ماشینهایی که در یک جاده از کنار شما عبور میکنند ببینید، چرا که سرعت عبور ماشینهای در جاده آنقدر زیاد است که ما نمیتوانیم به تکتک آنها توجه کنیم
نکته مهم از مدیتیشن توجه به افکار:
هر بار که در یک فکر گرفتار شدید، تلاش کنید مجدداً به ردشدن از افکار بازگردید و تنها مشاهدهگر باشید
3 اسکن بدن از بهترین انواع مدیتیشن:
در این مدیتیشن قرار است به اندام خود توجه کنیم. تا با توجهکردن به آنها از اتفاقهایی که در حال رخدادن بر روی جسممان است آگاه و از وقایع در طول روز دورتر شویم؛ بنابراین هر سه ثانیه را برای یک عضو از بدن در نظر میگیریم و وقتی در حال اسکن آن عضو هستیم به هیچچیز و هیچ جای دیگر تمرکز نخواهیم کرد
- در مکانی آرام بر روی صندلی و یا زمین بنشینید و یا دراز بکشید
- پس از یکنفس عمیق، چشمان خود را ببندید
- از پایینترین نقطه بدن یعنی «پا» شروع کنید و به مدت سه ثانیه آنها را سفت و پس از سه ثانیه آن را رها کنید
- اکنون نفسی عمیق بکشید تا آرام شوید
- به سراغ عضله بعدی، یعنی «ساق» پا بروید، سه ثانیه آن را سفت و پس از آن رها کنید و نفسی عمیق بکشید
- این فرایند را تا بالاترین نقطه بدن (سر) انجام دهید و پس از سفت کردن هر عضو، نفسی عمیق بکشید
4 رؤیاپردازی از انواع مدیتیشن:
نوعی دیگر از انواع مدیتیشن «رویاپردازی» می باشد. در این مدیتیشن قصد داریم با خیالپردازی و فکرکردن به رؤیاهایی که دوست داریم، از استرسهای روزمره دور و به آرامش ذهن برسیم. البته بهتر است به یاد داشته باشید این تمرین را برای هر رؤیایی قرار نیست انجام دهیم
- میتوانید در مکانی آرام قرار بگیرید
- یک رؤیا، یا خاطرهایی که دوست دارید را در ذهن مرور کنید
- تلاش کنید در هنگام تصورکردن آن تصویر و یا خاطره، تمام توجه خود را به آن دهید و هر وقت حواستان پرت شد مجدداً به آن خاطره بازگردید
- بهتر است تصاویر آن رویا را کامل ببینید و حتی به شما پیشنهاد میکنم در صورت تمایل به صداهای رؤیای خود نیز توجه داشت باشید
مثالی شخصی از من:
هر وقت میخواهم این تمرین را انجام دهم، سعی میکنم تصویر یکی از آرزوهایم را در ذهن ببینم، اینکه در هنگام به رسیدن آن چه احساسی دارم، چه کسانی در آن لحظه درکنار من هستند، چه صداهایی از آن محیط در حال پخش است و…
5 از انواع مدیتیشن، توجه به نفس:
این نوع تمرین، یکی از رایجترین تمرینات در انواع مدیتیشن است. میتوانید در هر زمان، مکان و هر موفقیتی آن را انجام دهید، البته که این تمرین هم درست مانند سایر تمرینات مدیتیشنی دشواریهای خود را خواهد داشت؛ اما شک نداشته باشید پس از یک مدت کوتاه از انجامدادن این تمرین، معجزه آرامش ذهن را مشاهده خواهید کرد
- مانند سایر انواع مدیتیشن، بهتر است در مکانی آرام قرار بگیرید
- از همان ابتدا، تمام تمرکز و توجه خود را به نفسهایتان دهید
- از اولین نقطه شروع دم تا پایان آن و از اولین نقطه بازدم تا پایان آن، نفسهایتان را دنبال کنید
- هر بار که گرفتار یک فکر میشوید، مجدداً به سراغ تمرکز بر روی نفسهایتان بازگردید
به این نکته از انواع مدیتیشن توجه داشته باشد:
ما متوجه نمیشویم در افکار گرفتار شدهایم، به طور مثال بعید نیست بعد از چندین دقیقه که در حال مدیتیشن هستید متوجه شوید در کوبیده فروشی، درگیر فکر خوردن کوبیده شده بودید و خودتان هم فراموش کرده اید که مثلاً باید مدیتیشن میکردید. یکی از تمرینهای افزایش توجه و تکنیکهای قدرتمند برای حرفهای شدن در مدیتیشن، بازگرداندن توجه به چیزی است که با آن مدیتیشنتان را انجام میدهید (میتواند شمع باشد یا تنفس) هر بار که پس از پرت شدن حواس، مجدداً به سراغ آن چیزی که در حال تمرکزکردنش بودید باز میگردید، مدارهای مربوط با تمرکز در مغز شما با یکدیگر ارتباط بهتری خواهند گرفت.
زمان انجام این تمرینها چه مقدار است؟
وقتی از انواع مدیتیشن حرف میزنیم، این سؤال هم پیش میآید که چه مقدار زمان را برای این تمرینها اختصاص دهیم؟ پاسخ به این سؤال به این بستگی دارد که درگذشته به چه مقدار از تمرینات مدیتیشنی و ذهنآگاهی استفاده میکردید. به طور مثال اگر تجربه شما نهایتاً سه دقیقه مدیتیشن در طول روز بوده است، میتوانید این تمرینها را در طول روز، پنج دقیقه انجام دهید؛ اما اگر هیچ تجربهای از انجامدادن تمرینات مدیتیشنی ندارید، به شما پیشنهاد میکنم حداکثر سه دقیقه را برای این تمرینها (حداقل در روزهای اول) در نظر بگیرید.
جمعبندی انواع مدیتیشن + نحوه تمرین هر یک:
مدیتیشن انواع مختلفی دارد و میتوانید بر حسب سلیقه خود یکی از آنها را انتخاب کنید؛ اما به یاد داشته باشید، بهترین نوع از مدیتیشن و البته سادهترین آن، تمرکز بر نفس است. چرا که میتوانید در هر لحظه و با کمترین اشغال ذهنی (حداقل برای کسانی که بهتازگی میخواهند مدیتیشن را شروع کنند) انجام شود امیدوارم مقاله انواع مدیتیشن برای شما مفید بوده باشد همچنین میتوانید با کلیک بر روی تصویر زیر، به صورت رایگان مدیتیشن کنید