این روزها کمیاب‌ترین منبع، نه طلا است و نه نفت، «توجه» کمیاب‌ترین منبع این عصر است. در این مقاله به اهمیت تمرکز در زندگی خواهیم پرداخت و به سراغ تأثیر تمرکز در بخش‌های مختلف زندگی خواهیم رفت.
منظور از تمرکز در زندگی چیست؟
در طول روز صدها تصمیم می‌گیریم و هر یک از آن‌ها منجر به اقدامی خواهد شد. به طور مثال آخرین باری که به‌صورت کاملاً ناخودآگاه تلفن همراه خود را برداشتید و به سراغ اینستاگرام رفتید را به یاد بیاورید
می‌توان گفت «تمرکز در زندگی یعنی توانایی توجه به تمام تصمیماتی که در طول روز می‌گیریم و آگاهی از لحظه حال» البته می‌توان تمرکز را به شکل‌های دیگری نیز تعریف کرد مثلاً: «توانایی توجه به یک موضوع خاص، از بین ده‌ها موضوع در دسترس».
آیا تمرکز ژنتیکی است؟
اکثر افراد گمان می‌کنند، توانایی تمرکزکردن یک مزیت ذهنی است و توانایی تقویت‌کردن تمرکز را ندارند همچنین به این باور هستند که تمرکز قابل تقویت نیست و اگر در طول روز با حواس‌پرتی مواجه شده‌اند، به این معنی است که برای همیشه کم تمرکز هستند و نمی‌توانند تمرکز خود را تقویت کنند
تمرکز نه‌تنها یک مزیت ذهنی نیست، بلکه با تلاش و برنامه‌ریزی درست قابل تقویت است و می‌توان برای قدرتمند کردن آن اقدام کرد.
چرا کم تمرکز هستیم؟
قبل از اینکه به سراغ اهمیت تمرکز برویم، بهتر است بدانیم اجداد ما، انسان‌های کم تمرکزی بوده‌اند و این موضوع باعث شده است ما نیز کم تمرکز باشیم. اجداد ما به تمرکز نیاز نداشتند؛ زیرا با تمرکزکردن بر روی یک موضوع، جان خود را از دست می‌دادند و به‌احتمال زیاد شکار حیوانات وحشی و یا گرسنگان قبیله کناری می‌شدند.
مدارهای مربوط به تمرکز عمیق، کم‌تر از هزار سال است که در مغز انسان شکل‌گرفته و طبیعی است که با کوچک‌ترین عامل، حواسمان پرت شود.
بعضی دیگر از دلایل کمبود تمرکز
- تلاش‌نکردن برای تقویت تمرکز
- شرایط محیطی
- استرس
- افکار منفی و پریشان‌فکری
- و…
اهمیت تمرکز در زندگی
اکثر ما فکر می‌کنیم، تمرکز تنها در هنگام یادگیری اهمیت دارد (که واقعاً هم دارد) اما بهتر است به یاد داشته باشیم تمرکز در تمام جنبه‌های زندگی تأثیرگذار است و ما در ادامه به چند وجه مهم از آن‌ها اشاره خواهیم کرد
1. اهمیت تمرکز در روابط
اهمیت تمرکز در روابط به این معناست که بتوانید با حداقل زمان ممکن، بهترین گفتگو را با عزیزانتان داشته باشید
افراد زیادی هستند که با صرف زمان زیاد، کیفیت چندانی در روابط خود تجربه نمی‌کنند و در مقابل، افرادی هم هستند که با صرف کمترین زمان ممکن، توانایی گفتگوی عمیق را دارند و از گپ‌زدن با افراد نهایت لذت را می‌برند.
افرادی که توانایی تمرکز در روابط را دارند:
- بهتر درک می‌کنند
- حواسشان به احساس ارزشمندی افراد است
- شنونده خوبی هستند
- برخورد همدلانه را می‌دانند
- تعارضات کمتری را تجربه می‌کنند
- حداقل ابهام را در رابطه دارند
2. اهمیت تمرکز در اهداف
وقتی از اهمیت تمرکز حرف میزنیم، بهتر است از تاثیر تمرکز بر اهداف و برنامه ها غافل نشویم.
اگر هدفی را انتخاب کرده باشید و قصد رسیدن به آن را داشته باشید، به‌احتمال زیاد چالش‌های زیادی را در این مسیر پشت سر خواهید گذاشت
تمرکز بر اهداف به معنی تشخیص و انجام‌دادن کارهای مهم به‌جای کارهایی غیرمهم است همچنین تمرکز بر اهداف، باعث افزایش انگیزه خواهد شد و توانایی ما را برای مقابله با مشکلات، چندین برابر خواهد کرد
وقتی بر روی اهداف خود تمرکز دارید، ساده‌ترین تصمیمات را نیز باتوجه‌به اولویت و اهداف بلندمدت خود خواهید گرفت و به این شکل به‌راحتی دم به تله نخواهید داد.
می‌توان گفت افرادی که بر روی اهداف خود تمرکز دارند:
- اهدافشان کاملاً واضح و شفاف است
- در تصمیم‌گیری‌های روزانه بهتر عمل می‌کنند
- از تعهد بالاتری برای اقدام‌کردن برخوردار هستند
- برنامه‌ریزی‌های مؤثر دارند
- کمترین توجه را به حاشیه‌ها دارند
4. اهمیت تمرکز در کسب‌وکار
ما در طول روز بیشتر کار می‌کنیم، اما دستاوردی کمتری داریم و این موضوع باعث ایجاد شکاف بین چیزی که می‌خواهیم به دست بیاوریم و چیزی که واقعاً به دست آورده‌ایم خواهد شد
تحقیقات زیادی دررابطه‌با حواس‌پرتی در هنگام کار انجام شده است به طور مثال در مطالعه‌ای بین کارمندان در یک ایالت آمریکا مشخص شد به طور میانگین اکثر کارمندان بین یک تا سه ساعت در طول روز را حواس‌پرت هستند و این عدد واقعاً شوکه‌کننده است.
خسارت وارده ناشی از این حواس‌پرتی در اقتصاد آمریکا سالانه نزدیک یک تریلیون دلار است.
افرادی که در کار خود تمرکز دارند:
- کارهای درست را در زمان درست انجام می‌دهند
- با کمترین مقدار کار، بیشترین دستاورد را دارند
- توانایی برقراری تعادل بین کار و زندگی خانوادگی را خواهند داشت
- در هنگام کار، عمیق هستند و با نهایت تمرکز کار می‌کنند
- با تکنیک‌های مقابله با حواس‌پرتی آشنایی دارند
5. اهمیت تمرکز بر لحظه حال و شادی زندگی
اگر بخواهید پیراهنی را برای خود خرید کنید، به‌احتمال زیاد معیارهای زیادی را برای تصمیم‌گیری خواهید داشت. مثلاً قیمت، زیبایی، مد روز بودن و…
آیا در هنگام انتخاب پیراهن به این موضوع فکر می‌کنید که پوشیدن کدام یک از این پیراهن‌ها شما را شادتر خواهد کرد؟ به‌احتمال زیاد شما هم مانند خیلی از افراد به شادی در انتخاب‌های کوچک توجه نمی‌کنید، درحالی‌که می‌توان در انتخاب‌های روزمره، شادی را نیز در اولویت قرارداد
تمرکز بر شادی به معنای حضور داشتن در لحظه حال است و به توانایی شما در زندگی لحظه و انتخاب های شادی آور اشاره دارد
افرادی که بر شادی زندگی تمرکز می‌کنند
- کاری را انجام می‌دهند که عمیقاً شاد باشند
- برای شاد بودن خود برنامه‌ریزی می‌کنند
- در اکثر تصمیمات زندگی، شاد بودن را در اولویت قرار خواهند داد
6. اهمیت تمرکز در یادگیری و آموزش‌دیدن
شما می‌توانید هر آن چیزی که دوست دارید را به‌خاطر بسپارید به‌شرط آن که بر روی آن تمرکز کنید
ما در یکی از قسمت‌های «دوره غیرحضوری تقویت تمرکز» به‌صورت کامل به تکنیک‌های تمرکز در هنگام یادگیری پرداخته‌ایم. شاید تجربه مطالعه بخشی از کتاب و یا یادگیری مهارتی جدید را داشته باشید. در این شرایط تمام افکار دست‌به‌دست هم خواهند داد تا شما را از کار اصلی و فعالیتی که مهم است دور کنند.
اگر بتوانید بر روی یادگیری متمرکز باشید:
- در هر سنی، توانایی یادگیری هر چیزی را خواهید داشت
- مطالب را عمیق یاد می‌گیرید
- حافظه قدرتمندی برای یادگیری آن موضوع دارید
- کم‌تر فراموش می‌کنید
جمع‌بندی اهمیت تمرکز بر زندگی
شاید اهل ورزش‌کردن باشید و یا در حال اتمام پایان‌نامه خود هستید
شاید تصمیم دارید زبان را شروع کنید و یا از کلافگی در هنگام کارکردن خسته شده‌اید
در هر حالت تمرکز به شما کمک می‌کند بهتر زندگی کنید و با نهایت لذت از لحظه‌به‌لحظه خود استفاده ببرید. افرادی که با مشکل عدم تمرکز مواجه هستند، نارضایتی‌های زیادی را در تمام جنبه‌های زندگی تجربه خواهند کرد.