گم کردن وسایل در طول روز و فراموش کردن مکانی که برای آن در نظر گرفته ایم از کلافه کننده ترین مشکلات روزمره می باشد در این مقاله به بررسی دلایل و راهکارهایی برای جلوگیری از فراموشی اشیا گمشده و راه حل هایی برای پیدا کردن آن ها خواهیم پرداخت
چه چیزهایی را گم می کنید؟
تعدادی از وسایل هستند که میزان گم شدنشان نسب به بقیه بیشتر است به طور مثال شاید سوییچ ماشین را بیشتر از هر چیز دیگری گم می کنید نام دو یا سه وسیله را یادداشت کنید تا در هنگام قرار دادن این وسایل مقداری بیشتر به مکان قرار دادن آن ها توجه کنید این کار تاثیر زیادی در آگاهی شما از فراموش کردن اشیا دارد
ریشه فراموشی اشیا چیست؟
از بیرون وارد منزل میشویم،کلیدهای خود را درجایی قرار میدهیم اما هنگام خروج از خانه فراموش می کنیم آن را در چه مکانی قرار داده ایم این تنها یک نمونه از فراموشی های روزمره در زندگی ما می باشد اکثر مشکلات فراموشی ریشه در دو عامل «عدم حضور ذهن» و «ضعف در حافظه» دارند که در ادامه به توضیح هر یک از این عوامل خواهیم پرداخت
عدم حضور ذهن و فراموش کردن اشیا
چند روز قبل از نوشتن این مقاله با یکی از دوستانم برای خرید به فروشگاه رفتیم. درست زمانی که باید به دنبال جای پارک میگشتیم تلفن همراه دوستم زنگ خورد«از بانک تماس میگیریم،شما ضامن آقای فلانی شدین و اگر بدهی شو تسویه نکنه حساب شما بلوکه میشه!» در همین حال که در حال پارک کردن ماشین بود با ذکر چند لعت بر بستگان محترم وام گیرنده محترم از ماشین پیاده شدیم و برای خرید به سمت فروشگاه رفتیم بعد از خرید و خارج شدن از فروشگاه سوالی ذهن دوستم را درگیر کرد«کاظم ماشین رو کجا پارک کردم؟»
گاهی اوقات مشکل از حضور نداشتن در لحظه است،دوست من در حال پارک کردن ماشین به جای توجه به مکان پارک،تمام تمرکز خود را بر روی تماس تلفنی با کارمند بانک اختصاص داده بود بنابراین بی راه نیست اگر به جای به یادآوردن جای پارک به حرف های کارمند عزیز فکر کند. این اتفاق در طول روز کاملا طبیعی می باشد به طور مثال وقت هایی که در حال قرار دادن سوییچ در مکانی از منزل هستید توجه شما به سمت حرف زدن با تلفن یا بازی کردن با فرزندتان می باشد
می توانید از روش های زیر برای عمق بخشیدن به حضور در لحظه استفاده و از فراموش کردن اشیا جلوگیری کنید
صدا کنید:
از عادت های خوب و دوست داشتنی مادرهای قدیمی (مانند مادرمن) به زبان آوردن می باشد. خاطرم هست وقت هایی که تصمیم به رفتن مسافرت میگرفتیم،مادر بعد از جمع کردن تمام وسایل نام تک تک آن ها را به زبان می آورد.خوب کیف رو گذاشتم تو حیاط،کلیدها دستمه،لامپ ها رو خاموش کردم،کاظم رو برداشتم و… از این روش برای به حداقل رساندن فراموشی اشیا استفاده کنید به طور مثال وقتی در حال قرار دادن کلید در مکانی هستید با خود بگویید دارم این کلید لعنتی رو میزارم روی میز ناهارخوری تو آشپرخونه
جواب میده؟
بله،وقتی وسیله ایی را در مکانی قرار میدهید تنها راه انتقال آن مکان به حافظه،تصویر دیده شده از چشم می باشد اما وقتی مکان را به زبان می آورید سیستم شنوایی نیز فرمان های انتقال اطلاعات را به حافظه منتقل می کنند
نگاهی به محیط بیندازید:
وقتی در حال قرار دادن وسایل خود در جایی هستید حتما از محیط اطراف آگاه باشید، نگاهی به اطراف خود بیندازید تا از بودن در لحظه و انجام دادن کار آگاه شوید این کار به تنهایی راه بازیابی اطالعات را در سیستم ذهنی هموارتر خواهد ساخت
تکنیک های حافظه/جلوگیری از فراموشی اشیا:
ما از روش های درستی برای به خاطر سپاری اطلاعات استفاده نمی کنیم به همین دلیل به خاطر سپاری اطلاعات همیشه برایمان دشوار می باشد در این بخش از تکنیک تصویر سازی برای به خاطر سپاری مکانی که اشیا خود را در آن قرار میدهیم استفاده خواهیم کرد تا با استفاده از این روش فراموشی را به حداقل برسانیم
با تصویرسازی مناسب از فراموش کردن اشیا جلوگیری کنید
استفاده از تصاویر در به یادآوری اطلاعات نقش مهمی دارد برای اثبات این ادعا نیاز به مطالعه پزوهش و تحقیقات علمی نیست و می توان با پاسخ به یک سوال ساده به جواب آن دست یافت
از خود بپرسید من به چه روشی خواب میبینم؟با کلمات یا با تصاویر؟
زبان حافظه تصویر است و هر تصویر بیانگر هزاران کلمه
تصویرسازی به شکل اغراق آمیز و غیر واقعی:
سال های گذشته،صبح خود را با این چند سوال شروع می کردم،عینک من کجاست؟ دیشب این عینک مسخره رو کجا گذاشتم آخه؟ به همین دلیل تصمیم گرفتم از روش تصویر سازی برای جلوگیری از فراموشی اشیا استفاده کنم
فرض کنید تصمیم دارید کلیدهای خود را درکنار گلدان قرار دهید برای استافده از روش تصویر سازی باید تصویری غیر واقعی از گلدان و عینک خود بسازید،به طور مثال گلی که در گلدان است عینک شما را به چشم زده یا دسته عینک تان تبدیل به ساقه گل شده است
این مسخره بازی ها چیه !
احتمالا شما هم متن بالا را در ذهن تکرار کرده اید اما از شما می خواهم تنها یک بار این روش را استفاده کنید تا از کاربردی بودن آن شوکه شوید با استفاده از روش تصویر سازی رابطه ایی میان وسیله ایی که میخواهیم فراموش نشود و چیزی که در آنجا قرار دارد برقرار کرده ایم همچنین غیر واقعی بودن این تصویر دلیل میشود به جای فکر کردن به مکان عنیک مستقیما به داستان ساخته شده آن با گلدان رجوع کنیم
این روش تنها یکی از روش های استفاده حرفه ایی از سیستم حافظه می باشد برای درک بهتر این روش مثالی دیگر خواهم زد تا متوجه شویم این روش در هر مکان و برای هر وسیله ایی کاربرد خواهد داشت
فرض کنید کیف پول خود را بر روی سنگ اوپن قرار داده اید و کنار آن یک سینی است. چه داستان غیر واقعی می توانید برای این دو تصویر در ذهن بسازید به طور مثال می شود
کیف را بر روی سینی که چهار پا دارد در نظر بگیریم
برای سینی یک سر در نظر بگیریم که در حال خوردن کیف مان است
و هر داستانی که تا حد زیادی غیر واقعی باشد
نکته مهم:
برای انجام این تکنیک نیاز است تصاویر ساخته شده را به شکلی واضح در ذهن ببینیم بنابراین چند ثانیه ایی را برای تصویر سازی اختصاص دهید
قرار دادن در جای مناسب و جلوگیری از فراموشی اشیا:
دوران مدرسه،دورانی خاطر انگیز بود بعد از دویدن های بی دلیل زنگ آخر،خسته به خانه می رسیدم اصلا به اینکه کیف خود را در چه جایی قرار داده ایم فکر هم نمیکردیم. چند ساعتی میگذشت و باید به سراغ مشق های فردا میرفتیم «مامان راستی کیف من کجاست؟» پاسخ مادر هم محترمانه بود
«مامان و کوفت یه جایی بزار که هر دقعه گمش نکنی!!»
الحق که فحش های مادر درست مانند چوب معلم نعمت است از شما میخواهم برای هر وسیله خود مکانی خاص را در نظر بگیرید به طور مثال همیشه کلیدها،سویچ،مدارک را در کمد ورودی منزل قرار دهید
نکته مهم:حتی اگر به اندازه بعد از مدرسه هم خسته بودید،بازهم وسایل را درجای خود قرار دهید.با انجام این کار بعد از یک مدت به شکلی ناخود آگاه آن ها را در جای خودشان قرار خواهید داد
در ادامه به چند راهکار برای پیدا کردن وسایل گمشده خواهیم پرداخت
کنترل استرس و پیدا کردن اشیا:
استرس را پاسخ طبیعی و فیزیکی بدن به وقایعی که در آن ها احساس خطر می کند می گویم وقت هایی که از گم شدن وسایل و تاخیر در پیدا شدن وسایل دچار استرس می شوید هورمونی به نام کروتیزول در بدن ترشح می شود. ترشح این هورمون به تنهایی سیستم دفاعی بدن را فعال و تاثیر منفی خود را بر روی حافظه اعمال خواهد کرد به همین دلیل سعی کنید از استرس خود هنگام مواجه با چنین شرایطی کم کنید یکی از روش های مقابله با استرس و تنش های روزانه استفاده از تکنیک 8-7-4 می باشد
تمرین 8-7-4
- بر روی یک تخت و یا مبل راحتی دراز بکشید
- به مدت 4 ثانیه نفس را به بیرون دهید دهید.
- 7 ثانیه نفس را نگه دارید
- 8 ثانیه اجازه دهید که هوا از ریه هایتان خارج شود
- میتوانید این سیکل را چهار بار تکرار کنید
انجام این تمرین در طول روز نه تنها باعث کاهش استرس بلکه ذهن آگاهی و آرامش شما را نیز تحت تاثیر خواهد داد
بیخیال شوید:
درست خوانده اید گاهی اوقات رها کردن چیزی که در ذهن گم شده است،به بازیابی آن کمک شگفت انگیزی خواهد کرد وقت هایی که در جستجوی چیزی هستید ناخودآگاه شما نیز در حال جستجوی آن اطالعات می باشد،وقتی که شما دست از جستجو برمیدارید ناخوداگاه تان همچنان در حال جستجو و بررسی می باشد (احتمالا به همین دلیل به پاسخ های زیادی در دستشویی میرسیم)
استفاده از سیستم شرطی برای پیدا شدن اشیا
چشم خود را ببندید و به آخرین سفره هفتسینی که دور ان نشسته بودید فکر کنید…
چه چیزهایی را به یادآوردید؟ احتمالا به چند مورد از موارد زیر فکر کرده اید
- افرادی که آن جا حضور داشتند
- صداهای محیط
- وسایل روی میز یا سفره
- حس و حال شما
- و…..
این طبیعت سیستم حافظه می باشد وقتی به دنبال چیزی در ذهن میگردیم اطالعاتی که با آن در ارتباط هستند نیز به یادآورده می شوند از این مکانیزم ذهنی در جهت پیدا کردن وسایل استفامده کنید بنابراین اگر وسیله ایی را گم کردید پاسخ به این سوالات می تواند شما را به مکان آن شی نزدیک تر کند
- آخرین باری که دستم بود کجابود؟
- داشتیم در مورد چی حرف میزدیم؟
- چه صدایی داشت پخش میشد؟
- کیا اونجا بودن؟